Samaw!

Wednesday 8 February 2012

Home » » The Fall of Siaha City (Article, Mara)

The Fall of Siaha City (Article, Mara)

He ary liata article pha kawpa he Siaramo Editor-in-Chief F.C. Chhuasa article ropa cha ta, Siaramo website liata upload pa cha ta, a rei pha kaw vata he liata eima vaw soh hra. Reih hra tua ma y.

THE FALL OF SIAHA CITY

by F.C. Chhuasa, Editor-in-Chief, Siaramo, Siaha, Maraland.
(Photo, Picture of Siaha town - Saiha town, Mizoram, India)
He biepipa he no-âh na tah kaw thei aw. Siaha khihpi cha adua thlâh ha ta, kao totie liata hmahsie via ngâ kaw ta, asosâh via rili ngâ kaw vei ma? O chhâh sâhpazyhluh via ngâ kaw ta, chyhsa chhao eima pôh via rili ngâ kaw he zaw! Châhrasala Siaha khihpi cha pao ngâhai tlôh! Khâpa maw a a yzie?
Siaha Bazar a pao haw!!
Siaha khihpi sôh nata thih avaotuhpa, Marâsawzy phusâ pangiana su cha chi hro pho hropa eih a châ khai rô haw. New Siha Bazar eima moh khiatacha Burmese sôhdaohpazy ta ryureih ha ei ta, Marâpa daoh hmô awpa za y vei. Sobji Bazar chhao chi hro pho hropa saita ama bie thlâh haw.
Siaha Vaihpi nata New Colony liata daoh lai viapa zydua chhao chi hro pho hropa eih sairô za châ ta. Marâpa sawzy daoh cha Kuva zuana daoh tlâ a za châ via chai. 2005 pa khata Agartala Bazar tlyh hra na ta, ama daoh lai viapa zydua cha Bengali nah eih sai a vaw châ hra. Keimo chhao Economic liata dihsaopa ta eima y hai. Chi hro pho hropazy ta ama khoh ti maih ta hmo mâ miah pasâhthlu ei ta, ama khoh ti maih ta nodi dâhphipa ta maniah ama soh ngâ hai. Eima phusâ hmôpapuapa he keimo ta to tlâ ma pi tah thei’pa a châ. Pho hropa hnohta eima pangia laibâhpa cha râh hrolâ ta achuhaipazy paphao pi ta, cha khôlâ liata tlaw kha/tlaw no a laipa cha Siaha khih liata pho hropazy School liata pangia heih pi ta, phie a chhâ haw!! Kheita e na pachâ??
Tlaikao reih thai leipa noza â chhih!!!
Tlaikao reih thai leipa ta Siaha khihpi liata pahrâ theipa châ khao vei! Marâ reih a thaileipa cha pahneisao leipa pi ta, Mawreih a thai leipa tlao eima mohnao haw. MTP ochhôh liata Mawreih ta miah tlahnao ta, KTP chhao Tlaikao reih ia ta a zai khai haw. Council Office chhôh cha Tlaikao reih ta khaihpahlie ta, eima MDC nah ochhôh liata Mawreih ta pati niena dawkâh chadôkhei hai ta, khôphei kiana su phapa a paryh hai!
Marâ reih Bookroom y leipa ta, Cassette zuana daoh y hra vei. Political Parties zy ta Mawreih a hlao leipa ta Maraland thâtih reih thei khao leipa ei ta, Campaign thei khao hra vei ei. Eima achhyna O chhôh cha su no lâta a pachhaih ha ta, â khophie cha Mawreih ta tlokhuh pahnie khai ha ta, a beihneina ry liata a soh hai.
Eima tu nata saw hluhpi ta Tlaikao reih chhâh a châh hai ei ta, eima Writers nahzy ta Tlaikao reih ta châbu ama roh pathao haw! Mawreih ta pihpathi pi ta, Tlaikao reih nata English ta moh eimâ bie chhichhu hai. Siaha khichhôh liata ryureina nata Committee nano nanopazy cha Mawreih sai hmâh ha bâ pi ta, Mawreih â hlao leipa ta Football hmahta a khaih thei’pa châ khao vei!! 50% ta Marâ reih eima hmâh khao vâma i??
 Register miano..
                 Siaha khihchhôh liata Marâpa moh rona nata chi hro pho hropa moh rona châbu miano liana heta kheihawh- pa châbu lâ ma moh rohpa ama hluh via vâ i?? Eimâ kho rô thlâh ha bâ vei ma? A pahno viapazy tan a vaw chho tua u. He deikuala ei pahnopasia; opha lyupha viapa cha chi hro pho hropa eih a hluh via. Pho hropa chhao chhithatuhpa chhao eima hnei hôlô.
                 Marâpa moh rona châbu liata rietheipa hluh via ei ta, châ a thaipa chyh via pi ta, chi nata pho thapasapa chyh via pi ta, a haiphiahpa nata ngâchhih leipa eima hluh via. A nieparupa hluh via pi ta, a riakhiepa chhao eima hluh via. Pathlapahlaopa hluh kaw pi ta, Marâpa thisaih tlaita sapa cha Siaha maluh rona châbu liana heta ama chyh kaw bâ!!
                      He hmo miathôh Economy, Language nata Demographic Composition zy hry liana heta Sôh nata thih, khisa tôtuna liata â disaona (Economic Assimilation) he chatlie chai ta, sôkha ta chi nata pho a parao khai theipa a châ. Atahmâ ta eima duasu lia deikua cha chi â chhih patluapa y hlei vei. He hmo miathôh liana heta Siaha khihpi a pao ngâ hai.Khihpi chaipa a pao ha khiatacha, cha khihpi a hneituhpa chi nata pho nata râh cha pahnie khai hapa hawhta pachâpa a châ tyh.
Khihpi miano…
                  He Maraland khihpi liana heta khihpi miano a y cha maw!! Miakhapa cha Siaha châta, a hropa cha Saiha a châ. Siaha cha nawh via rili ngâ kaw ta, Saiha deikua ta paw pakai via lymâ ta, lochona lâ a pangai ngâ gai.
                  Siaha cha tlyhny lymâpa châta, Saiha deikua cheihchalo lymâpa ta a y hai. MADC Siaha hlâta DC Office Saiha ta hmo a tao thei via hapazy a za lyu kaw. Address rohpa liata Siaha tahpa hlâta Saiha tahpa ta hmo a tao thei via lymâ. Siaha he khatita ma cha pao pathlah aw ta, Saiha ta âvaw thla aw.
                  Bombay nata Madras zy moh hmahta thla theipa a châ khiatacha, Official record liata Saiha tahpa he Siaha tahpa ta â thla thei thlâh hr’aw vei ma??
 Pasaipha hrâsie â daih haw..!!!!
                 Nôpaw saih, he hawhpa duasu liata eimâ duah haino heta, nama mokuh diama a pahâh kaw sai! Zâcho ta a ru lâta a hmaohpakhyna daihti, bieru reina daihti châ ha bâ vei ma? Nama tu-saw aboh khao leipa pi ta, nama sahroh-awhva âboh khao hra vei he zaw! Thâtlâh chariah ta miah siehnao ta, Aizawl chariah ta miah ama chadô hai he zaw. Bôhia Bei a hra la, Hlychho nata Choza Bei pathyu la, Nôhro Bei awpâ teh u. Nama Sahma Beih-rai soh chy u la; Seichhi, Vyhphao nata Meithei zy kha thyukhei u la, hrâsie awpa ta nama pasaiphazy pathyu u la, a hrohrua bâ teh u. Marâsawzy khihpi hnei chhôhpa Siaha a pao ngâhai hi!!!
Share this article :

Post a Comment

Comments are moderated, kindly refrain from abusing the privilege.

 
Copyright © 2011. Maraland Today. All Rights Reserved
Company Info | Contact Us | Privacy policy | Term of use | Widget | Advertise with Us | Site map
Template modify by Creating Website. Inspired from CBS News